SYSTEMY WSPOMAGANIA W ZARZĄDZANIU ŚRODOWISKIEM

SYSTEMY WSPOMAGANIA W INŻYNIERII PRODUKCJI

Bez tytułu 1

ISSN - 2391-9361 2(8)/2014 SYSTEMY WSPOMAGANIA W INŻYNIERII PRODUKCJI INŻYNIERIA SYSTEMÓW TECHNICZNYCH Nakład numeru: 130 egzemplarzy
	Spis treści
1	2(8)/2014/1 Janusz ADAMCZYK Znaczenie „białych certyfikatów” w poprawie efektywności energetycznej przedsiębiorstw Abstract: Poprawa efektywności energetycznej uważana jest za najbardziej ekonomiczny sposób zmniejszenia zużycia energii w gospodarce. W artykule poddano ocenie jeden z instrumentów polityki energetycznej „białe certyfikaty”, uznane jako innowacyjny instrument polityki na rzecz poprawy efektywności energetycznej. Ocenę tego instrumentu poddano w oparciu o wyniki przeprowadzonego przetargu na certyfikaty efektywności energetycznej. Keywords: białe certyfikaty, efektywność energii, przedsięwzięcia poprawy efektywności energii	str. 11
2	2(8)/2014/2 Andrzej ADAMKIEWICZ Zarządzanie utrzymaniem układów energetycznych statków morskich wspomagane analizą ryzyka Abstract: W artykule przedstawiono złożoność utrzymaniem elementów układu energetycznego statku w aspekcie zapewnienia bezpieczeństwa jego eksploatacji. Pokazano możliwe strategie utrzymania, wskazując najczęściej stosowane w okrętownictwie i uzasadniono ich stosowanie. Przedstawiono czynniki ograniczające stosowanie strategii utrzymania wykazując niedostateczne wykorzystanie w tym zakresie analizy ryzyka. Omówiono uwarunkowania formalno- prawne zarządzania utrzymaniem, w tym współcześnie obowiązujące w tym zakresie przepisy ochrony środowiska morskiego. Rozpoznano metody identyfikacji zagrożeń elementów układu energetycznego statku, wskazując na przydatność do tego metody eksperckiej. Przedstawiono wyniki badań przedłużania okresów międzyobsługowych silników zespołów prądotwórczych eksploatowanych na statkach typu ro-ro, potwierdzających przydatność metody we wspomaganiu zarządzania utrzymaniem układu energetycznego statku. Keywords: utrzymanie stanu, układ energetyczny, statek, okresy międzyobsługowe, ryzyko techniczne	str. 21
3	2(8)/2014/3 Mateusz BUDYNEK Adrianna DYBIKOWSKA, Joanna RATAJCZAK, Arkadiusz ZAGAJEWSKI System EMAS jako stymulator innowacji środowiskowych w przedsiębiorstwie Abstract: Artykuł podejmuje problematykę wpływu europejskiego systemu ekozarządzania i audytu EMAS na stymulowanie wdrożeń innowacji środowiskowych w przedsiębiorstwie. Ukazano w nim zależności pomiędzy tym systemem a efektem końcowym w postaci innowacji środowiskowych „pierwszego stopnia”, wynikających z filozofii ciągłego doskonalenia, stanowiącej podstawę jego konstrukcji oraz funkcjonowania. Ponadto przestawiono w nim przegląd definicji pojęcia innowacja środowiskowa oraz genezę zintegrowanych systemów proekologicznego zarządzania organizacją. Keywords: innowacje środowiskowe, EMAS, przedsiębiorstwo	str. 33
4	2(8)/2014/4 Leszek CHYBOWSKI, Dorota IDZIASZCZYK Czy design thinking jest przydatny w kształceniu inżynierów ? Abstract: W artykule scharakteryzowano metodykę design thinking (DT). Przedstawiono zarzuty stawiane tej metodyce i odniesiono się do nich. Przedstawiono przykłady problemów, które mogą być rozwiązywane z wykorzystaniem DT. Wskazano, że efektywne wykorzystanie DT możliwe jest w odpowiednio przygotowanej przestrzeni kreatywnej tworzącej element środowiska pracy kreatywnej. Porównano zajęcia w środowisku pracy kreatywnej do „klasycznych zajęć dydaktycznych” i Przedstawiono jego przykładową lokalizację w strukturze uczelni wyższej. Odniesiono się do konieczności multidyscyplinarnego kształcenia inżynierów z praktycznym wykorzystaniem metod heurystycznych. Keywords: metody heurystyczne, myślenie projektowe, przestrzeń kreatywna, prototypowanie	str. 43
5	2(8)/2014/5 Daria DER, Maciej GAWRON, Jagoda ZBOROWSKA Zarządzanie środowiskowe, jako instrument ograniczania ryzyka ekologicznego w przedsiębiorstwie Abstract: Artykuł podejmuje problematykę systemów zarządzania środowiskowego, jako skutecznych instrumentów ograniczania ryzyka ekologicznego w przedsiębiorstwie. Przedstawiono w nim genezę pojęcia ryzyko i ryzyko ekologiczne koncentrując uwagę na procesie zarządzania nim w praktyce gospodarczej. Za praktyczny przykład wykorzystania systemu zarządzania środowiskowego do ograniczania ryzyka ekologicznego działalności posłużyła grupa produkcyjna ROCKWOOL. Keywords: ryzyko, ryzyko ekologiczne, zarządzanie środowiskowe	str. 56
6	2(8)/2014/6 Jolanta IGNAC-NOWICKA, Anna GEMBALSKA-KWIECIEŃ Niezawodność człowieka i niezawodność techniczna w procesie pracy układu człowiek-maszyna Abstract: Artykuł przedstawia próbę syntezy metod oceny niezawodności człowieka z metodami oceny niezawodności obiektu technicznego w układzie człowiek-maszyna. W opracowaniu przedstawiono wskaźniki niezawodności człowieka proponowane przez psychologów jako mierniki prawdopodobieństwa bezbłędnej pracy człowieka. Przedstawiono również propozycję uwzględnienia wskaźników niezawodności człowieka w określeniu niezawodności układu człowiek-maszyna z zastosowaniem opisu matematycznego stosowanego w teorii niezawodności technicznej. Keywords: niezawodność człowieka, niezawodność techniczna, wskaźniki niezawodności	str. 65
7	2(8)/2014/7 Piotr KALETA, Tomasz WAŁEK Innowacyjna metoda zaopatrywania małych i średnich przedsiębiorstw produkcyjnych w ciepło i energię elektryczną Abstract: W artykule przedstawiono innowacyjną metodę zaopatrywania w energię cieplną i elektryczną małych i średnich przedsiębiorstw. Omówiono zasady mikrokogeneracji gazowej MCHP XRGI, jej zalety, wpływ na ograniczenie oddziaływania na środowisko naturalne, redukcję zużycia paliw pierwotnych oraz ograniczenie kosztów użytkowania energii w przedsiębiorstwach. Przedstawiono również instrumenty wsparcia dla inwestorów oraz użytkowników instalacji z wykorzystaniem MCHP XRGI. Keywords: energia cieplna, energia elektryczna, mikrokogeneracja, środowisko naturalne, gospodarka energią, ŚMP, MCHP XRGI, instrumenty wsparcia	str. 76
8	2(8)/2014/8 Jan KAŹMIERCZAK Uwagi na temat gospodarowania danymi, informacją i wiedzą w zadaniach z obszaru inżynierii produkcji Abstract: W artykule autor podejmuje próbę przedstawienia autorskiej koncepcji pewnego ogólnego modelu gospodarowania danymi, informacją i wiedzą. W pierwszej części opracowania model jest prezentowany w wymiarze ogólnym, w kolejnych rozdziałach zawarto uwagi na temat szczegółowych uwarunkowań związanych z gospodarowaniem danymi, informacją i wiedzą. Następnie w artykule podjęto próbę zilustrowania praktycznego wymiaru przedstawionych przemyśleń na przykładzie wybranych zadań w obszarze inżynierii produkcji. Podsumowanie zawiera propozycje kierunków rozwoju zaproponowanego modelu, jak i sugestie dotyczące potencjalnych możliwości jego wykorzystania. Keywords: Zarządzanie informacją, inżynieria produkcji	str. 88
9	2(8)/2014/9 Anna KOCHMAŃSKA Działalność innowacyjna w przedsiębiorstwie z branży usługowej - podsumowanie wyników badań Abstract: W artykule przybliżono pojęcie innowacji, jej główne strategie, proces przygotowania i wdrażania innowacji jak również determinanty innowacyjności polskich przedsiębiorstw. Ponadto zostają przedstawione wyniki badań związane z prowadzeniem innowacyjnej polityki w przedsiębiorstwie z branży usługowej na podstawie analizy kwestionariuszy ankiet przeprowadzonych z pracownikami szeregowymi. Keywords: innowacje, strategie innowacji, etapy wdrażania innowacji do organizacji, innowacyjny klimat organizacyjny	str. 101
10	2(8)/2014/10 Marek KOMONIEWSKI Sposób wykorzystania narzędzi symulacji komputerowej w ograniczaniu hałasu w budynkach wielopiętrowych Abstract: W artykule przedstawiono sposób przeprowadzenia symulacji komputerowej dla potrzeb oceny narażenia na hałas budynków wielopiętrowych. Założono, że analiza pola akustycznego m in. rozkładu poziomu dźwięku A na zewnętrznych elewacjach budynków wielopiętrowych stanowi podstawę do wspomagania procesu wyboru optymalnego rozwiązania redukcji hałasu, uwzględniającego takie elementy jak wysokość budynku, jego położenie względem źródła/źródeł hałasu czy wpływ otoczenia. Na podstawie studium przypadku zaprezentowano poszczególne etapy badań począwszy od identyfikacji obiektu i źródeł hałasu, poprzez tworzenie modelu geometrycznego, dobór metod obliczeniowych, do wygenerowania wariantów (koncepcji) rozwiązań redukujących hałas na elewacji/elewacjach budynku, ich oceny i wyboru najlepszego rozwiązania. Keywords: ograniczenia hałasu, symulacja komputerowa, budynki wielokondygnacyjne, studium przypadku	str. 112
11	2(8)/2014/11 Marta ŁUCZUK, Marzena SZCZEPKOWSKA Wpływ termicznego utleniania na właściwości wytrzymałościowe stopu Ti-6Al-7Nb Abstract: W niniejszej publikacji poddano analizie jedną z możliwych metod modyfikacji powierzchni stopu Ti-6Al-7Nb. Poruszono zagadnienia utleniania izotermicznego i jego wpływu na właściwości wytrzymałościowe. Dla określenia tego wpływu zbadano właściwości wytrzymałościowe samego materiału przed procesem utleniania oraz właściwości wytworzonej warstwy bezpośrednio po przeprowadzeniu utleniania. Keywords: stopy tytanu, izotermiczne utlenianie, warstwy tlenkowe, właściwości wytrzymałościowe	str. 123
12	2(8)/2014/12 Marcin MICHNA, Stefan SENCZYNA Planowanie produkcji oparte na prognozowaniu – metoda ATP Abstract: Ugruntowanymi narzędziami wspomagania zarządzania przedsiębiorstwa są systemy informatyczne ERP. Konieczność utrzymywania wysokiej dynamiki odpowiedzi przedsiębiorstwa na potrzeby otoczenia stawia nowe wymagania wobec narzędzi wspomagających. Informacje o trendach zmian w potrzebach otoczenia mogą poprawić planowanie w dłuższym okresie. W efekcie, przedsiębiorstwo przy minimalnych zapasach własnych, może utrzymać wysoką dynamikę odpowiedzi. Ze względu na pragmatykę wspomagania zarządzania przedstawiamy rozwiązanie w kontekście funkcji systemu ERP. W publikacji prezentujemy metodę ATP, włączającą prognozowanie potrzeb otoczenia do planowania produkcji w przedsiębiorstwie. Pozwala to usprawnić zarządzanie przy możliwie małych kosztach reorganizacji i wdrażania nowych technologii informatycznych. Keywords: przedsiębiorstwo, planowanie produkcji, prognozowanie	str. 129
13	2(8)/2014/13 Elżbieta MILEWSKA Aspekty techniczne i organizacyjne wdrożenia systemu informatycznego wspomagającego planowanie produkcji Abstract: W referacie omówione zostały komponenty funkcjonalne narzędzi informatycznych klasy APS wspierające zarządzanie strumieniem przepływu materiałowego i informacyjnego firmy. Przedstawione również zostało zagadnienie adekwatności odwzorowania w systemie informatycznym działań wytwórczych przedsiębiorstwa oraz problem dostosowania działalności organizacyjnej firmy do wymagań wdrażanych narzędzi. Jako warunek umożliwiający zwiększenie elastyczności procesów produkcyjnych firmy oraz poprawy jakości wytwarzanych wyrobów, autor artykułu wskazał automatyzację przepływu informacji warunkowaną integracją użytkowanych systemów informatycznych. Keywords: planowanie produkcji, APS, zarządzanie łańcuchem dostaw	str. 142
14	2(8)/2014/14 Jerzy OKRZESA Przenosiny, relokacja i zamiana zakładów produkcyjnych – omówienie założeń, działań i wyników Abstract: W artykule zaprezentowano przykłady, mających miejsce, zmian w ilości i strukturze zakładów produkcyjnych, Firmy z branży produkcji stolarki budowlanej (zpsb), produkującej na indywidualne zamówienia. Zmiany polegały na zwiększeniu ilości hal produkcyjnych, powiększaniu powierzchni produkcyjnych, automatyzacją procesów produkcji, zamianie hal produkcyjnych, relokacji, zamianie i przenosinach zakładów produkcyjnych w ramach jednego przedsiębiorstwa; wielozakładowego. W związku z rozwojem Firmy, zwiększaniem jej mocy produkcyjnych, powiększaniem powierzchni produkcyjnej i zmianami technik wytwarzania, w tym z automatyzacją i informatyzacją całego procesu produkcyjnego w celu zaspokojenia zwiększonych oczekiwań odbiorców. Odbywało się to na dwa różne sposoby przedstawione w artykule. Miało to miejsce w oznaczonym okresie i czasie, wraz ze zmianami w potencjale maszynowym, technologicznym (automatyzacja), organizacyjnym, w powierzchni produkcyjnej hal przedsiębiorstwa. Jest jednym z przykładów elastyczności i skuteczności działań zakładu produkcyjnego, w turbulentnym (niepewnym) otoczeniu gospodarczym. Jest przykładem reakcji przedsiębiorstwa produkcyjnego na otoczenie rynkowe. Przedstawiono zastosowane dwa sposoby zamiany i przenosin; dwóch różnych zakładów produkcyjnych wraz z okolicznościami towarzyszącymi; - jeden sposób, to przy zatrzymaniu bieżącej produkcji zakładu, z okresem przerwy w produkcji tego zakładu, na czas przenosin do nowej i większej hali produkcyjnej; - a drugi sposób, to relokacja drugiego z zakładów produkcyjnych przy utrzymaniu ciągłości procesu produkcyjnego tego zakładu, podczas przenosin do większej hali produkcyjnej. Relokacja odbywała się bez przerw w realizacji zamówień i w bieżącej produkcji. Omówione przykłady działań dotyczą zakładów, produkujących produkty na zamówienie, dla konkretnego, indywidualnego, imiennego klienta, w ilościach jednostkowych, produktów niepowtarzalnych, zwykle o niskiej ilości produktów dla poszczególnego klienta/zmówienia, ale o bardzo wysokiej zmienności i niepowtarzalności poszczególnych produktów w ramach zamówienia – za to sumarycznie - o dużej ilości produktów dziennie. Keywords: produkcja, zarządzanie produkcją, elastyczność produkcji, elastyczność organizacji, produkcja wyrobów na indywidualne zamówienie, produkcja o bardzo wysokiej zmienności produktów przy niskiej ilości produktów w zamówieniu i przy bardzo małej powtarzalności produktów w zamówieniu, automatyzacja procesów produkcyjnych, rozrost potencjału produkcyjnego firmy, relokacja zakładów produkcyjnych	str. 153
15	2(8)/2014/15 Waldemar PASZKOWSKI Wykorzystanie krajobrazów dźwiękowych w jakościowej ocenie środowiska akustycznego miast – propozycja badań Abstract: Stosowana ilościowa ocena narażenia na hałas mieszkańców nie uwzględnia wpływu jakościowych czynników na percepcję dźwięku. Stosowane badania nad uwzględnieniem znaczenia i wpływu zróżnicowanych czynników jakościowych na percepcję dźwięku opierają się z reguły na metodach ankietowych. Nowe podejście kształtowania środowiska akustycznego zakłada uwzględnienie zobiektywizowanych cech percepcji dźwięku w połączeniu z ilościową oceną narażenia na hałas. Ważnym aspektem w nowym podejściu staje się reprezentacja subiektywnej oceny odbioru wrażeń akustycznych przez mieszkańców w sposób obiektywny. Punktem wyjścia do opracowania nowego podejścia będzie wykorzystanie idei krajobrazów dźwiękowych dla potrzeb kształtowania jakości akustycznej środowiska. Keywords: percepcja dźwięku, krajobraz dźwiękowy, środowisko akustyczne, jakościowa ocena środowiska	str. 164
16	2(8)/2014/16 Marek PROFASKA Analiza wpływu umiejscowienia stanowiska pracy w rejonie skrzyżowań przenośników taśmowych w ciągu odstawy głównej poziomowej w kopalni węgla kamiennego na poziom ekspozycji na hałas – studium przypadku Abstract: Publikacja odnosi się do negatywnego oddziaływania hałasu na stanowiskach pracy, w rejonie skrzyżowań przenośników taśmowych z odstawy głównej-poziomowej kopalni węgla kamiennego. W pracy zaprezentowano i omówiono wyniki pomiarów natężenia hałasu wybranych stanowisk obsługi przenośników taśmowych w miejscu pracy załogi w rejonie skrzyżowań oraz wyniki odnoszące się do pozostałych punktów pomiarowych w tym rejonie. Na podstawie przeanalizowanych badań określono wpływ wyboru miejsca pracy na poziom ekspozycji odniesiony do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy. Określono również strefy największej emisji hałasu dla analizowanych przykładów. Keywords: hałas, przenośnik taśmowy, odstawa główna-poziomowa	str. 174
17	2(8)/2014/17 Marek PROFASKA, Łukasz DOMAGAŁA Analiza wpływu zmian wybranych parametrów skrawania na poziom sygnału wibroakustycznego – studium przypadku Abstract: W każdej dziedzinie produkcji, również w obróbce mechanicznej, dąży się do zwiększenia jej wy-dajności i efektywności. Do wyznaczenia optymalnych parametrów skrawania, może być pomocne określenie poziomu sygnału wibroakustycznego emitowanego podczas obróbki. W publikacji przed-stawiono badania wpływu wybranych parametrów skrawania na poziom sygnału wibroakustycznego, przy obróbce odcinka rury bezszwowej, ze stali węglowej konstrukcyjnej w gatunku S235JR na to-karce uniwersalnej. Keywords: diagnostyka, obróbka skrawaniem, parametry skrawania	str. 186
18	2(8)/2014/18 Jacek SITKO Technologie utylizacji żużli metalurgicznych – studium literaturowe Abstract: Artykuł prezentuje analizę możliwości i problemy przerobu oraz wykorzystania żużli metalurgicznych z hutnictwa stali oraz hutnictwa Zn-Pb. Zróżnicowany skald chemiczny oraz struktura stwarza dla technologii utylizacji szereg trudności, które należy pokonać aby umożliwić szerokie wykorzystanie żużli w przemyśle. Keywords: żużel, utylizacja, technologia	str. 200
19	2(8)/2014/19 Justyna SŁONIMIEC, Katarzyna MARCINIAK, Anna KOWALEWICZ, Paulina SZATKOWSKA Rola przedsiębiorstw produkcyjnych w finansowaniu ochrony środowiska Abstract: Artykuł przedstawia system finansowania ochrony środowiska za pomocą środków pochodzących z podatków i opłat ekologicznych, uiszczanych przez przedsiębiorstwa produkcyjne. Analizuje obowiązujące przepisy oraz rodzaje opłat ekologicznych. Ukazując jednocześnie wysokość stawek za korzystanie ze środowiska przyrodniczego. Ponadto analizuje, także szczegółowy podział wpływów i wydatków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w związku z finansowaniem zadań z zakresu ochrony środowiska. Keywords: opłaty ekologiczne, podatki ekologiczne, opłata produktowa, finansowanie ochrony środowiska, Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej	str. 211
20	2(8)/2014/20 Alojzy STAWINOGA, Jerzy MIZGAŁA Nowoczesne metody regeneracji zużytych elementów maszyn Abstract: W artykule przedstawiono nowoczesne metody regeneracji zużytych elementów maszyn. Wykorzystuje się w nich kompozyty, które posiadają nie gorsze, a w wielu przypadkach lepsze właściwości mechaniczne w porównaniu z dotychczas stosowanymi tworzywami i metodami tradycyjnymi. Również technologie regeneracji z wykorzystaniem tych tworzyw pozwalają na szybsze wykonanie naprawy z zachowaniem odpowiednich parametrów użytkowych regenerowanych elementów. Technologia stosowania kompozytów nie powoduje zmian właściwości warstwy wierzchniej tworzywa, na który jest nakładana, tak jak to się dzieje np. przy napawaniu. Również koszt wykonania regeneracji jest niższy w porównaniu z metodami tradycyjnymi. Z tego względu taki sposób regeneracji jest coraz częściej stosowany w różnych dziedzinach przemysłu. Keywords: starzenie i zużycie części maszyn, technologie i metody regeneracji, kompozyty polimerowe	str. 222
21	2(8)/2014/21 Marzena SZCZEPKOWSKA, Marta ŁUCZUK Materiały porowate do zastosowań medycznych Abstract: W artykule poruszono zagadnienia związane z zastosowaniem materiałów porowatych w medycynie wraz technologią ich wytwarzania oraz właściwościami. Zaprezentowano przegląd literaturowy dotyczący materiałów ceramicznych oraz metalicznych, a także część wyników własnych badań naukowych porowatych stopów z pamięcią kształtu. Keywords: materiały porowate, bioceramika, stopy z pamięcią kształtu, biomateriały	str. 231
22	2(8)/2014/22 Andrzej WIECZOREK Człowiek jako eksploatator środków technicznych – aktualny stan wiedzy oraz perspektywy badawcze Abstract: Artykuł stanowi próbę dokonania przeglądu aktualnego stanu wiedzy o człowieku, jako użytkowniku oraz obsługującym środki techniczne. Przedstawia ponadto perspektywy badawcze, które należałoby podjąć w ramach dyscyplin: budowa i eksploatacja maszyn oraz inżynieria produkcji, ze względu na aktualne i ważne problemy dotyczące człowieka, funkcjonującego w systemie antropotechnicznym. Szczególną uwagę zwrócono na eksploatowanie środków technicznych przez osoby starsze. Keywords: środki techniczne, człowiek, budowa i eksploatacja maszyn	str. 240
23	2(8)/2014/23 Bogusz WIŚNICKI, Leszek CHYBOWSKI, Dariusz KRUKOWSKI Analiza efektywności eksploatacyjnej taboru pasażerskiego Abstract: Przedmiotem badań jest proces eksploatacji wagonów pasażerskich. Analizy dokonano w oparciu o działalność przewoźnika kolejowego pasażerskiego na wybranej linii kolejowej. Zdefiniowane zostały główne parametry eksploatacyjne taboru a następnie wyznaczono szereg mierników o wielokryterialnym charakterze. Proces badawczy podzielony zostanie na trzy części: analiza zdolności przewozowej wagonów, analiza mierników jakości przewozów pasażerskich, analiza efektywnego czasu pracy wagonów. Każda z części jak i cała praca kończy się wnioskami o charakterze szczegółowym i ogólnym. Keywords: eksploatacja taboru, jakość usług przewozowych, praca przewozowa	str. 252